در دنیای امروز قهوه، کیفیت نوشیدنی تا حد زیادی به نوع دستگاه برشته کاری قهوه وابسته است. هرچه دستگاه برشته کاری قهوه حرفه ای تر و دقیق تر باشد، طعم نهایی فنجان قهوه نیز دلپذیرتر خواهد بود. انتخاب دستگاه مناسب، از اصلی ترین چالش های هر کافی شاپ، رُستر قهوه و حتی علاقه مندان خانگی است. در این مقاله از هاریکا قهوه به بررسی انواع دستگاه برشته کاری قهوه از نظر عملکرد، ظرفیت و روش رست خواهیم پرداخت تا شما را در انتخاب دستگاه مناسب همراهی کنیم.
انواع دستگاه برشته کاری قهوه
بر اساس نحوه عملکرد، دستگاه برشته کاری قهوه به چند دسته کلی تقسیم می شود که هرکدام ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه با این دسته ها بیشتر آشنا می شویم.
دستگاه رست قهوه گازی
این نوع دستگاه، یکی از ساده ترین و اقتصادی ترین گزینه ها در بازار است. طراحی آن شبیه یک تابه یا استوانه چرخان بوده و معمولاً از گاز به عنوان منبع حرارتی استفاده می کند. دستگاه رست قهوه گازی مناسب افرادی است که قصد دارند در خانه یا محیط های کوچک به برشته کاری قهوه بپردازند. نحوه عملکرد آن نسبتاً ابتدایی است، اما برای شروع کار با دوزهای پایین بسیار کارآمد محسوب می شود. همچنین، کار با این دستگاه نیاز به دانش عمیق در مورد کنترل دما ندارد، به همین دلیل گزینه ای مناسب برای افراد تازه کار به شمار می رود.
دستگاه رست قهوه هوای داغ (Air Roaster)
در این مدل، انتقال حرارت از طریق هوای داغ به دانه های قهوه انجام می گیرد. دستگاه رست قهوه هوای داغ به دلیل روش برشته کاری غیرتماسی، مزایای خاصی دارد. این روش با استفاده از جریان همرفت و فشار هوا، موجب جدا شدن پوسته دانه ها و رسیدن حرارت یکنواخت می شود. اما باید توجه داشت که این دستگاه ها معمولاً دود زیادی تولید می کنند، بنابراین استفاده از آن ها در فضاهای بسته بدون سیستم تهویه مناسب توصیه نمی شود. دمای تولیدی در این دستگاه به راحتی قابل کنترل است و مناسب رست های روشن یا متوسط می باشد.
دستگاه رست قهوه درام یا مخزنی
یکی از پرکاربردترین و حرفه ای ترین انواع دستگاه برشته کاری قهوه، مدل های درام یا مخزنی هستند. در این دستگاه ها، یک استوانه دوار (درام) دانه های قهوه را با حرارت غیرمستقیم از طریق گاز یا المنت گرم می کند. درام معمولاً از جنس چدن یا آلومینیوم ساخته می شود. چدن گرما را بهتر و یکنواخت تر حفظ می کند و باعث می شود دانه ها به صورت ملایم برشته شوند. درام های آلومینیومی به دلیل سرد و گرم شدن سریع، خطر سوختگی یا رست نابرابر دانه ها را افزایش می دهند.
درام تک جداره
مدل های تک جداره سریع تر گرم می شوند اما ریسک سوختن دانه ها در آن ها بیشتر است. بهتر است برای این مدل از درام های چدنی استفاده شود تا انتقال حرارت یکنواخت تری حاصل گردد.
درام دو جداره
درام های دو جداره با توزیع یکنواخت حرارت، عملکرد بهتری در رست قهوه دارند. این دستگاه ها برای کسانی که به دنبال کیفیت بالای رست هستند، گزینه ای ایده آل محسوب می شوند.
درام سوراخ دار
در این مدل، دانه ها از طریق جریان هوای داغ و به صورت غیرمستقیم گرم می شوند. درام سوراخ دار با مصرف کمتر انرژی، مناسب برشته کاری ملایم است و به دلیل استفاده از جریان همرفت، دانه ها رست یکنواخت تری خواهند داشت.
دستگاه رست بستر متحرک (Fluid Bed)
یکی از جدیدترین تکنولوژی ها در صنعت قهوه، دستگاه رست بستر متحرک یا فلوید بد است. در این مدل، جریان هوای داغ باعث شناور شدن و چرخش مداوم دانه ها در مخزن می شود. این روش بدون تماس مستقیم با سطح داغ، حرارت را به صورت یکنواخت به دانه ها منتقل می کند. صدای زیاد دستگاه و عدم نیاز به دودکش از ویژگی های مثبت و منفی این مدل است. این نوع دستگاه بیشتر برای مصارف خانگی یا آزمایشگاهی استفاده می شود و عملکرد بسیار دقیقی در کنترل دما دارد.
انواع دستگاه برشته کاری قهوه بر اساس ظرفیت
علاوه بر نحوه عملکرد، ظرفیت دستگاه برشته کاری قهوه نیز از عوامل تعیین کننده در انتخاب دستگاه مناسب است. این ظرفیت می تواند از چند صد گرم تا چند ده کیلوگرم متغیر باشد.
دستگاه رست قهوه 2 کیلویی
مناسب برای کافه هایی با حجم پایین مصرف روزانه. این دستگاه به فضای بسیار کمی نیاز دارد (حدود 1 متر مربع) و به راحتی در محیط های شهری نصب می شود. اگر روزانه کمتر از 10 کیلوگرم قهوه مصرف می کنید، این دستگاه گزینه مناسبی برای شروع است.
دستگاه رست قهوه 5 تا 15 کیلویی
این رده از دستگاه ها، تعادل خوبی بین ظرفیت و اندازه ایجاد می کنند. برای تولید 2 تن قهوه در ماه، دستگاه برشته کاری قهوه 5 تا 15 کیلویی گزینه ای اقتصادی و حرفه ای محسوب می شود. فضای مورد نیاز حدود 4 متر مربع است.
دستگاه رست قهوه 15 تا 30 کیلویی
اگر تامین کننده قهوه برای چند کافه هستید یا فروش عمده دارید، این دستگاه انتخاب مناسبی است. برای استفاده بهینه از دستگاه، فضای 10 متر مربعی پیشنهاد می شود.
دستگاه رست قهوه 30 تا 60 کیلویی
مناسب برای کارخانه ها و شرکت های پخش عمده قهوه. همراه با تجهیزات جانبی مانند بالابر دانه، فیلتر دود و پوست گیر عرضه می شود و نیاز به فضای کاری بزرگ تری دارد.
دستگاه رست قهوه 60 کیلویی
قوی ترین دستگاه برشته کاری قهوه در بازار است. این دستگاه برای واحدهای صنعتی بزرگ مناسب بوده و کار با آن نیاز به آموزش و تجربه دارد. دقت در کنترل دما، زمان و تخلیه در این مدل بسیار حیاتی است.
انواع دستگاه برشته کاری بر اساس روش رست قهوه
رست قهوه انواع مختلفی دارد که هرکدام دستگاه خاص خود را می طلبد. در این بخش، این دسته بندی را بررسی می کنیم:
رست لایت (Light Roast)
در این روش، دانه ها تا حدی برشته می شوند که طعم های طبیعی و اسیدی قهوه حفظ شود. دستگاه هایی با کنترل دقیق دما و زمان، مانند رسترهای هوای داغ یا درام دقیق، بهترین انتخاب هستند.
رست مدیوم (Medium Roast)
توازن بین طعم تلخ و اسیدی. در این روش از رسترهای درام متوسط یا بستر سیال استفاده می شود که گرما را به صورت یکنواخت به دانه ها منتقل می کنند.
رست مدیوم دارک (Medium Dark Roast)
در این روش طعم های کاراملی و کمی دودی غالب می شود. رسترهای شعله مستقیم یا درام با ظرفیت بالا، عملکرد مناسبی دارند.
رست دارک (Dark Roast)
در این نوع، دانه ها به رنگ بسیار تیره و طعم دودی می رسند. دستگاه برشته کاری قهوه شعله مستقیم یا درام صنعتی برای ایجاد حرارت شدید و مداوم مناسب است.
جمع بندی
انواع دستگاه برشته کاری قهوه بر اساس عملکرد، ظرفیت و روش رست تنوع زیادی دارند. از مدل های خانگی مانند دستگاه رست قهوه گازی یا فلوید بد تا دستگاه های صنعتی 60 کیلویی، انتخاب های متعددی پیش روی شماست. برای انتخاب بهترین گزینه، باید به نیازهای واقعی کسب وکار یا علاقه شخصی خود دقت کنید. با شناخت دقیق عملکرد هر مدل، می توانید قهوه ای با کیفیت و طعمی دلخواه تولید کنید و تجربه ای بی نظیر به مشتریان خود ارائه دهید.
